Podlaskie słynie ze swojej unikalnej kultury, która czerpie z wpływów różnych narodowości zamieszkujących te ziemie. Co roku odbywają się tutaj liczne wydarzenia i festiwale, podczas których można doświadczyć prawdziwych tradycyjnych obrzędów i tańców ludowych.
Kolorowe stroje, energiczna muzyka i dynamiczne występy lokalnych zespołów tworzą niepowtarzalną atmosferę, która przenosi nas w świat dawnych obrzędów i zwyczajów. Podlaskie to również raj dla miłośników kuchni regionalnej. Wieloletnie tradycje i unikalne składniki sprawiają, że podlaskie potrawy są prawdziwym kalejdoskopem smaków. Festiwale kulinarnego dziedzictwa, takie jak „Smaki Podlasia”, gromadzą znakomitych kucharzy, którzy prezentują autentyczne dania z regionu.
Wpływy różnych kultur, takich jak polska, białoruska, żydowska czy litewska, sprawiają, że podlaska kuchnia jest niezwykle zróżnicowana i pełna autentycznego charakteru. Specjałów kuchni podlaskiem możemy spróbować podczas wielu wydarzeń organizowanych w regionie, np. Zdobycia Tykocina, Festiwal Kultury Tatarskiej, Noc Kupały, czy wreszcie Festiwalu Sabantuj w Kruszynianach.
Zdobycie Tykocina – Rekonstrukcja bitwy. Luty
Szturm Zamku w Tykocinie jest jedyną w Polsce zimową inscenizacją historyczną, ukazującą wydarzenia z okresu Potopu Szwedzkiego. Uczestnicy cofają się do stycznia 1657 roku, kiedy tykociński zamek, znajdujący się w rękach Radziwiłłów sprzyjających Szwedom, został oblężony oraz finalnie zdobyty przez siły hetmana Sapiehy.
Podczas inscenizacji obserwatorzy mają okazję zobaczyć rekonstrukcję walk, strzelanin, wykorzystanie broni historycznej oraz udział różnych grup rekonstrukcyjnych, które odgrywają rolę żołnierzy i mieszkańców zamku. Szturm Zamku w Tykocinie przyciąga zarówno lokalną publiczność, jak i turystów z innych regionów Polski i zagranicy.
Wspólnie ze Stowarzyszeniem Komputowa Chorągiew Stefana Czarnieckiego organizuje inscenizaję bitwy od ponad 10 lat.
fot. Pawe³ Tadejko / Magia Podlasia
fot. Pawe³ Tadejko / Magia Podlasia
fot. Pawe³ Tadejko / Magia Podlasia
„Tam po majowuj rosi” w Studziwodach. Maj
Były pieśni, korowody i obchód pola. Uczestnicy Podlasko-poleskich spotkań w tradycji „Tam po majowuj rosi” pokazali, jak wyglądały tradycyjne obrzędy na „Jurja” – czyli w dniu, w którym Cerkiew Prawosławna wspomina świętego Jerzego. W audycji będziemy na „jurjeuskich” obrzędach, które rozpoczęły spotkania „Tam po majowuj rosi”.
Bez festiwalu „Tam po majowuj rosi” trudno dziś wyobrazić sobie przełom wiosny i lata na Podlasiu. To międzynarodowe spotkanie wykonawców, badaczy i entuzjastów folkloru autentycznego przypada zawsze na przełom maja i czerwca, czyli kulminację okresu wiosennego.
Pod znakiem Pogoni | „Tam po majowuj rosi” w Daszach 11.05.2025
https://bialowieza.travel/wydarzenia/kalendarz/wydarzenie/2786-korowaj-jurianski-tam-po-majowuj-rosi-w-daszach
Festiwal Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce. Maj
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce to niezwykłe wydarzenie, które od lat przyciąga miłośników muzyki sakralnej z całego świata. To najstarszy i najbardziej prestiżowy w świecie festiwal muzyki cerkiewnej, który prezentuje muzykę cerkiewną od początku chrześcijaństwa do czasów współczesnych, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki tworzonej przez polskich kompozytorów.
Festiwal jest hołdem składanym nie tylko dla tradycji cerkiewnej, ale także dla różnorodności kultur i wyznań, które współistnieją w regionie. Jego głównym celem jest promowanie i pielęgnowanie muzyki cerkiewnej, która od wieków stanowi integralną część religijnych obrzędów i nabożeństw prawosławnych.
„Festyn Na Mykołu” Skansen w Koźlikach. Maj
Doroczne spotkanie członków i sympatyków Towarzystwa Przyjaciół Skansenu w Koźlikach „NA MYKOŁU”. W programie możemy najczęściej zobaczyć:
- Ciekawostki z młyna wodnego z Szerszeni czyli spacer po nowym obiekcie w koźlickiej Zagrodzie. Oprowadza Jerzy Misiejuk
- Wystawy zdjęć, np. pt. ,,Moje Podlasie” autorstwa Jerzego Rajeckiego w 2023 roku.
- Pieśni ukraińskie, wykłady i występy.
„Festyn Na Mykołu” Skansen w Koźlikach, 24.05.2025 / fot. Jerzy Rajecki
Atrakcje w skansenie w Koźlikach. „Na Mykołu” z pokazem klipu Oliczki i Maxima
Zielone Świątki w Skansenie. Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej. Maj
Ludowe obrzędy, występy kapel i śpiewaków ludowych, pokazy etnograficzne i, bardzo przez wszystkich lubiany, jarmark rękodzieła i regionalnych kulinariów.
Zielone Świątki to potoczna nazwa uroczystości Zesłania Ducha Świętego. Festyn etnograficzny w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej organizowany jest rokrocznie w dniu, w którym wypada to ruchome święto.
Ludowe obchody Zielonych Świątek w skansenie
Jednym ze zwyczajów ludowych towarzyszących Zielonym Świątkom było „chodzenie z królewną” lub „wodzenie kusta” (zwyczaj wywodzący się z Polesia), mające chronić uprawy przed zniszczeniem, zapewnić dobre plony. Kilkukrotnie podczas „Zielonych Świątek w Skansenie” widowisko obrzędowe „wodzenie kusta” odtwarzał zespół „Żemerwa” z Bielska Podlaskiego.
Reportaż z wydarzenia „Zielone Świątki w Skansenie”
Festiwal Tkactwa Podlaskie Sploty. Czerwiec
To prawdziwe tkackie święto z pokazami przędzenia na kołowrotku oraz tkania w różnych technikach. Przyjadą tkaczki nie tylko z regionu, ale z całego kraju, w sumie pojawi się w białostockim parku ponad trzydzieści stoisk.
Wydarzeniem wieńczącym Festiwal Tkactwa będzie wystawa dawnych tkanin przyniesionych przez mieszkańców Białegostoku.
VI Festiwal Tkactwa Podlaskie Sploty, Białystok, 7-8 czerwca 2025 r.
Festiwal Kultury Tatarskiej. Wasilków/Supraśl. Czerwiec-Sierpień
To nie tylko koncerty zespołów inspirujących się muzyką ludową, spektakle i pokazy sztuki ludowej, to także warsztaty rękodzielnicze, muzyczne, taneczne, kulinarne, wystawy, pokazy filmów, międynarodowa konferencja, jarmark rękodzieła podczas, którego prezentują się twórcy ludowi. Podczas festiwalu odbywa się konkurs na najsmaczniejszą potrawę regionalną z udziałem jury złożonego ze znanych polskich kucharzy.
24 maja 2025 – Święto Wiosny Navruz w Bohonikach – Tatarska Tradycja, Którą Warto Poznać! – Związek Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej
Noc Kupały – Noc Świętojańska. Czerwiec-Lipiec
Noc Kupały i Noc Świętojańska to święta podobne, a jednak wywodzące się z odmiennych tradycji. Obchodzimy je również w innych terminach, a tylko czasami się ze sobą spotykają. Dlaczego zatem tak często je ze sobą mylimy? Obie noce ściśle związane są z nadejściem lata. Łączą je również niektóre obyczaje jak puszczenie wianków na wodę i palenie ognisk. Kiedy obchodzimy Noc Świętojańską, a kiedy Noc Kupały?
Perepelica – obrzędy żniwne w Toporkach. Czerwiec-Lipiec
Stare zwyczaje i tradycje związane ze żniwami starają się przypomnieć mieszkańcy wsi Toporki, którzy wspólnie z Miejskim Ośrodkiem Kultury w Kleszczelach zorganizowali u siebie obrzęd „perepelici”. W audycji „Pad znakam Pahoni” opowiemy co to jest „perepelica” a także porozmawiamy o żniwach kiedyś i dziś.
Pod znakiem Pogoni | Perepelica – obrzędy żniwne w Toporkach / 20.07.2025 / fot. Jerzy Rajecki
Perepelica w Toporkach obrzęd żniwny – Puszcza Białowieska – Zwolnij Naturalnie
Festiwal Wielu Kultur i Narodów – Czeremcha. Lipiec
To nie tylko koncerty zespołów inspirujących się muzyką ludową, spektakle i pokazy sztuki ludowej, to także warsztaty rękodzielnicze, muzyczne, taneczne, kulinarne, wystawy, pokazy filmów, międynarodowa konferencja, jarmark rękodzieła podczas, którego prezentują się twórcy ludowi. Podczas festiwalu odbywa się konkurs na najsmaczniejszą potrawę regionalną z udziałem jury złożonego ze znanych polskich kucharzy.
Od 1996 roku niewielka miejscowość Czeremcha na Podlasiu zamienia się latem w tętniące życiem centrum muzyki, tradycji i wielokulturowego dialogu. Co roku do tej przygranicznej wsi ściągają miłośnicy folku, kultury ludowej i dziedzictwa narodów z całej Polski i Europy. Festiwal Wielu Kultur i Narodów „Z wiejskiego podwórza” to jedno z najważniejszych wydarzeń folkowych w kraju i jedyny tego typu festiwal na Podlasiu.
Przez scenę festiwalu przewinęli się artyści z całego świata – od Polski, Białorusi i Ukrainy, przez Francję, Niemcy i Wielką Brytanię, aż po egzotyczne kraje jak Zimbabwe, Burkina Faso, Wenezuela czy Argentyna. Zespół Czeremszyna, będący gospodarzem wydarzenia, wraz z Stowarzyszeniem Miłośników Kultury Ludowej i Gminnym Ośrodkiem Kultury w Czeremsze, zapraszają do wspólnego świętowania różnorodności kulturowej i lokalnej tożsamości.
Festiwal to nie tylko koncerty, ale także warsztaty, wystawy, spotkania z artystami i rękodzielnikami, które w naturalny sposób łączą lokalnych twórców z międzynarodowymi gośćmi. Dzięki temu wydarzenie staje się przestrzenią wymiany i wzajemnego szacunku, promując tolerancję i otwartość wśród mieszkańców i uczestników.
Organizatorzy wydarzenia, Barbara Kuzub-Samosiuk i Mirosław Samosiuk, zostali uhonorowani wieloma nagrodami za wkład w rozwój kultury, m.in. Nagrodą Marszałka Województwa Podlaskiego, tytułem Zasłużony dla Kultury – Gloria Artis oraz wyróżnieniem Najlepszy Produkt Turystyczny Województwa Podlaskiego.
https://www.festiwalczeremcha.pl/onas
Sabantuj w Kruszynianach. Lipiec
Sabantuj w Kruszynianach to niepowtarzalne wydarzenie, które co roku przyciąga tłumy gości — nie tylko turystów, ale przede wszystkim polskich Tatarów, celebrujących swoją kulturę, historię i duchowe dziedzictwo. Każda edycja jest pełna emocji, dźwięków, smaków i barw.
Kruszyniany to miejsce wyjątkowe — kulturowy tygiel i duchowe centrum Tatarów w Polsce, gdzie obok drewnianego meczetu i muzułmańskiego cmentarza spotkać można gościnność, otwartość i niezwykłą kuchnię, jakiej próżno szukać gdzie indziej. To właśnie tutaj odbywa się jeden z najbardziej egzotycznych festiwali w kraju, nasycony orientalnym klimatem i tradycją.
Tradycyjnie uroczystości rozpoczynają się modlitwą w zabytkowym meczecie, gdzie wierni prosili o pokój i sprawiedliwość na świecie. Podczas wydarzenia barwna parada uczestników poprowadził wszystkich do widowiskowej rekonstrukcji historycznej bitwy pod Parkanami.
Mimo wszystko SZALOM! Festiwal w Orli – Orlańskie spotkania. Lipiec-Sierpień
Orla. Wieś znana z synagogi i wzmianek o szeptuchach. Znajduje się tu jedna z najpiękniejszych synanog w Polsce. Znana jako miejsce spotkań kultur i tradycji – realizacji wydarzeń kulturalno-artystycznych. W orlańskiej synagodze znalazły również swe miejsce wystawy fotograficzne, nawiązujące do różnorodnych tradycji religijnych. W synagodze organizowane były także koncerty. Obecnie synagoga w Orli czeka na zabezpieczenie techniczne aby możn abyło ją zwiedzać.
Synagoga w Orli – Subiektywnie – Strona poświęcona historii i teraźniejszości Orli i byłej synagodze
Festiwal literacki Patrząc na Wschód – Buda Ruska. Sierpień
„Patrząc Na Wchód” to coroczne święto kultury, odbywające się w sierpniu w malowniczej wsi Buda Ruska, położonej nad Czarną Hańczą, tuż przy granicy Wigierskiego Parku Narodowego. To festiwal, który w wyjątkowy sposób splata ze sobą literaturę, podróże, przyrodę i historię, tworząc przestrzeń do spotkań z wybitnymi pisarzami, podróżnikami, fotografami i artystami z Polski i zagranicy.
Wydarzenie oferuje znacznie więcej niż tylko rozmowy o książkach — w programie znajdują się również warsztaty, spacery tematyczne, wystawy, koncerty oraz atrakcje rodzinne. Festiwal odbywa się w klimatycznym, ponadstuletnim gospodarstwie, niegdyś należącym do staroobrzędowców, co dodaje wydarzeniu niepowtarzalnego uroku i autentyczności.
Uczestnicy mogą dosłownie zanurzyć się w naturze, spędzając czas na warsztatach, rozbijając namioty na łące czy korzystając z lokalnych noclegów.
Europejskie Dni Dziedzictwa – Tykocin. Wrzesień
Centrum Badań nad Historią i Kulturą Małych Miast w Tykocinie zaprasza co roku na wycieczkę Szlakiem Architektury Drewnianej Tykocina.
Europejskie Dni Dziedzictwa to cykliczny projekt kulturalny, społeczny i edukacyjny o wyjątkowej skali i zasięgu: co roku we wrześniu mieszkańcy Starego Kontynentu mogą bezpłatnie zwiedzić najciekawsze zabytki w swojej okolicy oraz skorzystać z szerokiego wachlarza wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych.
